Ersoy, Hatay Arkeoloji Müzesi’nde düzenlenen “Hatay Kültürel Mirasının Korunması Bilimsel Danışma Kurulu Toplantısı” sonrası yaptığı açıklamada, geçen hafta Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerin ardından kentteki tarihi ve kültürel yapılar hakkında inceleme yürüttüklerini söyledi.
Bakanlık olarak 11 ilde kültür varlıklarına verilen zararın tespiti için ilk andan itibaren hızlı bir çalışma başlattıklarını belirten Ersoy, şöyle devam etti:
“Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğümüze bağlı 502 kişilik ekibimiz tespit çalışmalarını yoğun bir şekilde sürdürüyor. Vakıflar Genel Müdürlüğümüze bağlı 38 ekip ve 77 kişilik diğer bir grup da vakıf malları ile ilgili tespit çalışmalarını sürdürüyor. Tescilli tüm kültür varlıklarının diğer yapılardan ayrıştırılıp koruma levhaları takılmış olup, ulaşabildiğimiz yerlere koruma bantları çekilmeye devam edilmektedir.
Hatay Kültür Varlıklarını Koruma Bilimsel Danışma Kurulu’nun ilk toplantısını yaptıklarını ifade eden Ersoy, “Aldığımız kararlar doğrultusunda uzmanlıklarına altlık oluşturacak üniversiteleri davet edeceğiz.
“Birçok bina hasar gördü, yıkıldı”
Kurtarılabilecek kültür varlıkları konusunda çalışma yapılacağını belirten Bakan Ersoy, şunları kaydetti:
“Birçok yapı zarar gördü ve yıkıldı. Tescilli yapıların enkazında kurtarılabilecek değerli kültür varlıklarımız var. İlk etapta hızla Afet Bölgesi Kazı Daire Başkanlığını oluşturuyoruz. Bu başkanlık ve ekipleri bu işin uzmanlarından oluşacak. Yıkılan tescilli varlıkların enkazdan kurtarılabilir bedelleri, kültürel varlıklarımızı çıkaracağız ve onları koruyacağız. İlk yapmamız gereken bu. Daha sonra bazı noktalarda enkaz yolları kapatacak, açılacak yollar şeklinde molozlar kontrollü bir şekilde geri çekilecek.Bu molozların içinde daha sonra yeniden yapılanma ve onarımlarda kullanabileceğimiz yapı malzemeleri var.Bizim bir sürecimiz var.Bu ekiplerle bu süreci yürüteceğiz. “
“Hatay’da ortak harekat merkezi kuracağız”
Kurul toplantılarında uygulanacak yol haritasının ve temel ilkelerin belirleneceğini vurgulayan Bakan Ersoy, “Aldığımız kararlar doğrultusunda Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Hatay’da ortak operasyon merkezi kuracağız. , Vakıflar Genel Müdürlüğü. Bilimsel Danışma Meclisimizin üyeleri de bu operasyon merkezinde toplanacak. Hızlı karar. Bunu almamız ve harekete geçmemiz açısından değerli görüyorum” dedi.
“Bu bölgede yeni bir yol haritası ve hikayeyi birlikte yazacağız”
Kazılması gereken alanlarda çalışma yapılacağını belirten Ersoy, şunları kaydetti:
“Hatay, Antakya çok katmanlı bir arkeolojik potansiyele sahip. Dolayısıyla sadece tescilli yapılar değil, arkeolojik yapı ve buluntular da söz konusu. Bu süreçte Bilimsel Danışma Kurulumuz ile birlikte aslında yeni bir yol haritası ve hikaye yazacağız.” İlgili çalışmaları yürütürken, tescilli yapıların hızlı bir şekilde onarılması ve yeniden inşa edilmesinin yanı sıra, kazı yapılması gereken yeni açılan alanlarda hafriyat çalışmalarını başlatarak buranın hikayesini hep birlikte yazacağımızı, Gerçeklerin, tarihi ve kültürel molozların enkazdan çıkarılması şöyle dursun: “Bizi en çok mutlu eden şey, uzman arkadaşlarımızın ve hocalarımızın da çok hevesli olmaları. Hocalarımız dışında üniversitelerimiz de yetkinlikleri doğrultusunda katkıda bulunmak isterlerse kapımız onlara açık. Onlar için de her zaman gerekli çalışma ortamını oluşturacağız.”
Ersoy, sürecin şeffaf bir şekilde yürütüleceğini vurgulayarak, görüşmelerin ardından gerekli basın açıklamalarını ve bilgilendirmeleri yapacaklarını belirtti.
Diğer konuşmacılar
Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Onarım Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Gün Ünal, bölgede büyük bir afet yaşandığını söyledi.
Bölgede yapılacak çalışmaların değerine işaret eden Ünal, şunları kaydetti:
“Şu anda değerli olan, kaosa düzen getirecek hızlı müdahaleleri en az hata düzeyinde gerçekleştirmektir. Çünkü kültür varlıkları ile ilgili her türlü çalışmada yapılan hatalar geri alınamaz. Oluşturulan şuranın birinci önceliği” işte elimizdeki kültürel enkaza sahip çıkmak, mevcut durumu tespit etmek ve travma sonrası yeniden yapılanmak.Araştırmalarda kullanılabilecek her türlü bilimsel veriyi ortak bir alanda toplamak.Kaybımız çok büyük.Bu kayıplar kültür varlıkları,üç- boyutlu kolektif hafıza. Burada yaşayan insanlar için çok değerli. Bu hafızayı bir an önce en doğru şekilde yerine getirmeye çalışmak birinci önceliğimiz olacak.”
Kafkas Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muhammet Arslan da depremden insan ve şehir gibi kültür varlıklarının da etkilendiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bilim kurulumuzla birlikte Afet Bölgesi Kazıları Müdürlüğü’nün kurulmasına karar verdik. Yazıt, işlemeli taş, mozaik gibi nitelikli eserlerin dini ve bilimsel bir şekilde toplanabilmesi ve bölgemizde korunması için kazı müdürlüğümüz çalışmalar yapacak.” Hatay başta olmak üzere afet yaşayan diğer illerde de marka tescillerimiz var.Binalarda da bu çalışmaları yapmış olacağız. Bölgede ikamet eden veya bölgedeki üniversitelerde okuyan arkeoloji ve sanat tarihi öğrencilerine öncelik vermek amacıyla 2 gün içerisinde çok hızlı bir şekilde karaya çıkmayı planlıyoruz.”
